1. Actualisation sémantique, cumulation et structure théme-rhéme
Wiesław BANYŚ
Pages: 7-26
Artykuł prezentuje koncepcję dwustopniowej reprezentacji znaczenia. Stopień pierwszy to model semantyczny: argumentowo-predykatowy, w którym predykaty traktowane są jako „molekuły” semantyczne. Stopień drugi to model semantyczno-syntaktyczny, w którym argumenty i predykaty są ujęte jako kondensowanie predykatów „molekularnych”.
2. Quelques remarques sur l’aspect du verbe
Ewa CISZEWSKA
Pages: 27- 33
Przedmiotem artykułu jest własny punkt widzenia na aspekt czasownika. Autorka przedstawia teorie dotyczące aspektu w językach słowiańskich, a zwłaszcza zwraca uwagę na fakt, że niektórzy slawiści podważają przydatność klasycznego podziału na aspekt leksykalny (sposób czynności) i aspekt gramatyczny.
3. L’acte de langage et l’apparition du subjonctif (propositions interrogatives et impératives)
Katarzyna KWAPISZ
Pages: 34- 40
Celem artykułu jest znalezienie odpowiedzi na pytanie, czy istnieje jakiś związek (jeśli w ogóle istnieje) między typem aktu językowego, a użyciem trybów indicatif/subjonctif.
Po omówieniu podziału aktów językowych, zaproponowanego przez J. Moeschlera w „Argu- mentation et Conversation” (19X5) i podstawowych pojęć teorii polifonicznej O. Ducrot (1984) oraz próbie konfrontacji obu prac, autor analizuje użycie trybów indicatif/subjonctif i ich alternację w zdaniach pytających, a następnie w zdaniach wykrzyknikowych.
4. Les structures supraphrastiques dans le text: procédurcs et analyses
Ewa MICZKA
Pages: 41- 60
Artykuł przedstawia koncepcje struktur ponadzdaniowych tekstu opartą na analizie tematyczno- rematycznej. Poziom ponadzdaniowy jest reprezentowany przez temat nadrzędny tekstu oraz tematy grup zdaniowych (TGZ) i zbiory reumatyczne (ZR). Głównym celem artykułu jest opracowanie, na podstawie przyjętych założeń, ścisłych procedur analitycznych, które umożliwiają sprawdzalną i kontrolowaną interpretację tekstu. Zaproponowane procedury analityczne zostały zilustrowane dwoma przykładami (analizy tekstów prasowych). Wskazano na możliwość ich zastosowania do rozwiązania szczegółowych problemów związanych ze spójnością tekstu i jej wykładnikami.
5. La theorie sémantico-syntaxique est-elle un programme scientifique de recherche
Iwona NOWAKOWSKA-KEMPNA
Pages: 61-71
W artykule starałam się wykazać, iż składnia semantyczna jest taką teorią języka, która poddaje się, dzięki swojej konstrukcji, rygorom nakładanym przez naukowy program badawczy (skrót: NPB za: I. Lakatos’em 1978). W NPB występuje rdzeń tez podstawowych, które tu stanowią analizę fundamentalnych jednostek języka: predykatów i argumentów oraz sensu predykatywnego ujawniającego siatkę pojęć prostszych/prostych wraz z ich argumentami.
6. Le double emploi de l’adjectif de relation
Małgorzata NOWAKOWSKA
Pages: 72- 82
W niniejszym artykule autorka przeprowadza analizę przymiotnika relacyjnego derywowanego od rzeczownika konkretnego umieszczonego w pozycji przydawki. Przymiotnik ten określa rzeczownik abstrakcyjny będący członem konstytutywnym grupy imiennej. Autorka wyróżnia dwa użycia przymiotnika relacyjnego: użycie właściwe i użycie sekundarne, zwane też kontekstualnym.
7. Operando eon „deber” y „poder” castellanos – analisis de las proposiciones modales
Joanna RACIĘSKA
Pages: 83-92
Autorka podejmuje próbę syntaktycznego opisu predykatów psychologicznych, przyjmując za podstawę czasowniki „sensation” i „sentiment” jako kooperujące ze wszystkimi rzeczownikami reprezentującymi predykaty psychologiczne. Analiza przeprowadzona została na bazie porównań zachowań syntaktycznych synonimów w/w predykatów, a wyniki przedstawione za pomocą tablic porównawczych. Rezultatem tych badań może w przyszłości być rodzaj słownika, który w oparciu o referencje leksyko-syntaktyczne uzupełniałyby informacje wstępne do słowników dwujęzycznych.
8. „Contrefactuel” „dégressif” ou modus lollens déguisé
Wiesław BANYŚ: 93-103
Pages: 104-112
Artykuł dotyczy problematyki trybu warunkowego – kontrfaktycznego i koncentruje się na jednym z jego podtypów: trybie warunkowym kontrfaktycznym degresywnym. Autor rozważa ewentualny model logiczny rozumowania, na którym ten tryb wydaje się oparty; chodzi tu o schemat modus tollendo tollens. Konkluzja dotyczy istotnych różnic między trybami kontrfaktycznymi degresywnym i progresywnym. Różnice te wywodzą się z różnych operacji metajęzykowych i meta- metajęzykowych, i co za tym idzie, różnych sądów: „hipotetycznych” i „kategorycznych”.
9. Le rôle de la conventionalité dans la sémantique cognitive
Iwona NOWAKOWSKA-KEMPNA
Pages: 113-123
Semantyka kognitywna preferuje badania jednostek językowych nie w systemie, ale w działaniu językowym, jako sposobu używania języka przez człowieka, stąd leż wyraz, może różnie znaczyć w zależności od kontekstu i konsytuacji aktu komunikacyjnego (R. Langacker 1987, 1988 a, b, c) oraz obranego kierunku konceptualizacji przedmiotu w poznaniu (G. I.akoff 1986, 1987).
10. Prédicats psychologiques – expressions de sentiment, sensation ct autres (approche syntaxique)
Beata BADYŃSKA-LIPOWCZAN
Pages:
Autorka podejmuje próbę syntaktycznego opisu predykatów psychologicznych, przyjmując za podstawę czasowniki „sensation” i „sentiment” jako kooperujące ze wszystkimi rzeczownikami reprezentującymi predykaty psychologiczne. Analiza przeprowadzona została na bazie porównań zachowań syntaktycznych synonimów w/w predykatów, a wyniki przedstawione za pomocą tablic porównawczych. Rezultatem tych badań może w przyszłości być rodzaj słownika, który w oparciu o referencje leksyko-syntaktyczne uzupełniałyby informacje wstępne do słowników dwujęzycznych.